Văn hóa ẩm thực Huế Điểm nhấn độc đáo thu hút du khách
SaPa Review – Khi nhắc đến Huế, người ta thường nghĩ ngay đến những di sản kiến trúc cổ kính, đền đài, lăng tẩm mang đậm dấu ấn lịch sử triều Nguyễn. Tuy nhiên, không chỉ có giá trị về mặt văn hóa, Huế còn được biết đến với nền ẩm thực phong phú, tinh tế và mang đậm nét đặc trưng vùng miền. Chính sự đa dạng này đã góp phần tạo nên sức hút mạnh mẽ cho ngành du lịch Huế.
Huế nổi tiếng với hơn 1.700 món ăn trong tổng số khoảng 3.000 món của ẩm thực Việt Nam, một con số ấn tượng cho thấy sự phong phú của nền ẩm thực nơi đây. Dưới thời Nguyễn, ẩm thực không chỉ đơn thuần là nhu cầu thiết yếu mà còn trở thành một phần quan trọng trong nếp sống cung đình. Các món ăn không chỉ yêu cầu sự cầu kỳ trong chế biến mà còn mang tính thẩm mỹ cao, thể hiện được sự tinh tế trong văn hóa ẩm thực của vùng đất kinh kỳ.
Dù chế độ phong kiến không còn tồn tại sau năm 1945, nhưng may mắn thay, các thế hệ con cháu hoàng tộc triều Nguyễn vẫn lưu giữ và truyền lại những công thức chế biến món ăn cung đình độc đáo. Nhờ đó, du khách đến Huế vẫn có cơ hội được thưởng thức những món ăn mang phong cách hoàng gia như nem công, chả phượng, yến tiềm, cơm sen, bánh nậm, bánh bèo hay bún bò Huế.
Một trong những tài liệu quan trọng ghi chép về ẩm thực Huế là tác phẩm Thực phổ bách thiên do bà Trương Thị Bích – con dâu của Tùng Thiện vương – biên soạn vào năm 1915. Cuốn sách này không chỉ đơn thuần dạy cách nấu 100 món ăn mà còn thể hiện rõ triết lý về nghệ thuật ẩm thực cung đình, giúp các thế hệ sau có thể tiếp nối tinh hoa nấu nướng của vùng đất cố đô.
Ẩm thực Huế không chỉ phản ánh sự sáng tạo, tinh tế mà còn thể hiện sự giao thoa văn hóa qua nhiều thế hệ. Bên cạnh những món ăn cung đình cầu kỳ, người Huế còn gìn giữ và phát triển các món ăn dân gian đặc trưng như bánh khoái, chè hạt sen, cơm hến, bún hến… Tất cả tạo nên một bản sắc ẩm thực Huế vô cùng độc đáo, khó có thể tìm thấy ở nơi nào khác.
Người phụ nữ Huế từ lâu đã đóng vai trò quan trọng trong việc gìn giữ và phát triển ẩm thực truyền thống. Theo nhiều tài liệu lịch sử, phụ nữ Huế không chỉ giỏi nấu nướng mà còn biết cách sắp xếp bữa ăn sao cho hài hòa, tinh tế. Họ coi việc bếp núc không đơn thuần là một công việc nội trợ mà còn là một nghệ thuật thể hiện sự khéo léo, đảm đang.
- Nguyễn Hữu Thông, nguyên Phân viện trưởng Phân viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam tại Huế, từng nhấn mạnh rằng sự sáng tạo trong bếp núc là đặc trưng nổi bật của phụ nữ Huế. Họ biết cách biến những nguyên liệu đơn giản thành những món ăn mang đậm chất nghệ thuật, vừa ngon miệng vừa đẹp mắt. Chính điều này đã góp phần tạo nên sự độc đáo trong văn hóa ẩm thực cố đô.
Với những giá trị văn hóa và lịch sử sâu sắc, ẩm thực Huế không chỉ là niềm tự hào của người dân địa phương mà còn trở thành yếu tố quan trọng thúc đẩy du lịch. Trong các kỳ Festival Huế, chương trình Đêm Hoàng Cung đã giúp du khách có cơ hội trải nghiệm không gian ẩm thực cung đình, từ cách bài trí, phong cách phục vụ đến hương vị các món ăn. Đây là điểm nhấn độc đáo, giúp Huế khẳng định thương hiệu trên bản đồ du lịch ẩm thực Việt Nam.
Nhằm bảo tồn và phát huy giá trị ẩm thực truyền thống, tỉnh Thừa Thiên Huế đã triển khai Đề án Huế – Kinh đô ẩm thực với nhiều kế hoạch cụ thể như xây dựng bảo tàng ẩm thực, đào tạo đầu bếp Huế, số hóa các món ăn đặc sản và đăng ký sở hữu trí tuệ cho một số món ăn tiêu biểu. Những bước đi này không chỉ giúp nâng cao giá trị văn hóa ẩm thực mà còn góp phần tạo ra sản phẩm du lịch hấp dẫn, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước.
Văn hóa ẩm thực Huế là sự kết tinh của lịch sử, nghệ thuật và bản sắc văn hóa dân tộc. Với sự kết hợp hài hòa giữa phong cách cung đình và dân gian, ẩm thực Huế không chỉ mang đến trải nghiệm ẩm thực độc đáo mà còn góp phần nâng cao giá trị du lịch của vùng đất cố đô. Trong tương lai, với những chiến lược bảo tồn và phát triển bài bản, Huế hứa hẹn sẽ trở thành một trong những điểm đến ẩm thực hàng đầu Việt Nam, giữ vững danh hiệu “Kinh đô ẩm thực” trong lòng du khách.
Ngọc Nga
