Sapa Review – Vùng đất U Minh Hạ, Cà Mau đang trở thành điểm đến hấp dẫn với trải nghiệm du lịch độc đáo: gác kèo và “ăn ong”. Đây là hình thức khai thác mật ong từ những tổ ong tự nhiên trên kèo cây tràm, tạo ra sức hút đối với du khách muốn thử thách lòng dũng cảm và khám phá vẻ đẹp của rừng tràm.
Nghề gác kèo ong: Di sản văn hóa quý báu
Xuất hiện từ nửa cuối thế kỷ XIX, nghề gác kèo ong tại U Minh Hạ đã trở thành một phần không thể thiếu của đời sống người dân nơi đây. Vào năm 2020, nghề gác kèo ong đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Ông Trần Văn Nhì, một nghệ nhân 64 tuổi ở huyện U Minh, cho biết việc chọn vị trí gác kèo rất quan trọng: “Kèo đặt ở những nơi có cây tràm nhiều bông, đủ nắng để thu hút ong mật. Sau khoảng 15-20 ngày, những tổ ong đầu tiên sẽ có đủ mật để khai thác.”
Hệ thống kèo này được thiết kế đơn giản với hai cây tràm cắm vào đất và một thanh ngang làm kèo để ong làm tổ. Mỗi năm, người dân sẽ thu hoạch mật vào hai mùa chính: mùa nước (từ tháng 5 đến tháng 8 âm lịch) và mùa hạn (từ tháng 10 đến tháng 3 âm lịch).

Du lịch trải nghiệm gác kèo và “ăn ong”
Phát triển từ năm 2015, các khu du lịch sinh thái tại U Minh Hạ như khu của anh Phạm Duy Khanh đã đưa nghề gác kèo ong vào chương trình du lịch để khách trực tiếp tham gia. Đến đây, du khách sẽ được phát lưới bảo hộ và bùi nhùi hun khói, rồi trải nghiệm cảm giác đứng trước tổ ong lớn, cùng người thợ gác kèo xông khói xua ong. Một phần tổ ong sẽ được lấy mật ngay tại chỗ để du khách thưởng thức hương vị mật ong rừng.
Anh Khanh chia sẻ, với hơn 1.000 kèo ong trong khu rừng của gia đình, mỗi mùa khai thác mật đều thu hút hàng trăm lượt khách đến tham quan. Đặc biệt, tổ ong lớn nhất từng được khai thác tại đây đạt đến 2 mét, được công nhận là Tổ ong lớn nhất Việt Nam năm 2021.
Hòa mình vào thiên nhiên nguyên sơ
Không chỉ có trải nghiệm “ăn ong”, du khách đến rừng tràm U Minh Hạ còn được chèo thuyền qua những cánh rừng tràm xanh ngát, tận mắt chứng kiến hệ sinh thái phong phú của vùng đất ngập nước với các loài cá đồng và các loài cây dại.
Chị Lê Thị Thúy Diễm, một du khách đến từ Hậu Giang, chia sẻ: “Lần đầu tiên được tự tay cầm tổ ong mật lớn như vậy, tôi không khỏi ngạc nhiên. Thật khó quên khi trực tiếp nghe hướng dẫn về cách nhận biết mật ong thật – giả và cách gác kèo.” Không chỉ thưởng thức mật ong nguyên chất, du khách còn được nhấm nháp những chú ong non ngọt bùi ngay tại tổ, tạo nên trải nghiệm gần gũi và đậm chất miền Tây.

Khám phá văn hóa ẩm thực độc đáo
Kết hợp cùng hoạt động lấy mật, các khu du lịch tại U Minh Hạ cũng phục vụ những món đặc sản địa phương như gỏi ong non, cá lóc nướng trui, bánh xèo rau rừng hay lươn um lá nhàu. Đây là những món ăn truyền thống giúp du khách cảm nhận được hương vị đồng quê mộc mạc của miền Tây Nam Bộ.
Nghề gác kèo ong – Bảo tồn và phát triển bền vững
Nghề gác kèo ong không chỉ góp phần làm phong phú thêm đời sống văn hóa bản địa mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát triển rừng tràm. Theo ông Trần Hiếu Hùng, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Cà Mau, nghề gác kèo ong vừa khai thác mật ong một cách bền vững vừa giúp giữ gìn di sản văn hóa của vùng đất U Minh.
Cùng với sự hỗ trợ của địa phương, các hộ dân làm nghề gác kèo đang dần hướng đến việc phát triển du lịch sinh thái, tạo cơ hội việc làm và nâng cao đời sống. Địa phương tiếp tục vận động người dân duy trì nghề truyền thống, giúp U Minh Hạ trở thành điểm đến đặc trưng và độc đáo của miền Tây Nam Bộ.

Hướng dẫn di chuyển đến U Minh Hạ
Rừng tràm U Minh Hạ cách TP HCM khoảng 300 km, thuộc vùng đồng bằng sông Cửu Long, là tỉnh cực Nam của Tổ quốc. Từ TP HCM, du khách có thể đi xe giường nằm hoặc lựa chọn các chuyến bay đến Cà Mau, sau đó tiếp tục hành trình đến U Minh Hạ để tận hưởng cảnh sắc thiên nhiên và các hoạt động đặc trưng tại vùng rừng tràm rộng 35.000 ha này.
Du lịch trải nghiệm gác kèo và “ăn ong” không chỉ mang đến cảm giác mới lạ, thú vị mà còn giúp du khách thêm yêu mến và trân trọng nét đẹp truyền thống, đời sống dân dã của người dân nơi đây. Rừng tràm U Minh Hạ, với hệ sinh thái và văn hóa bản địa đặc sắc, xứng đáng là điểm đến hấp dẫn cho những ai muốn khám phá nét đẹp tự nhiên của vùng đất cuối cùng trên bản đồ Việt Nam.