Lũng Cẩm vẻ đẹp bình yên giữa cao nguyên đá Đồng Văn .
SaPa Review – Lũng Cẩm, một ngôi làng nhỏ nép mình giữa thung lũng Sủng Là, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang, là điểm đến thu hút du khách bởi vẻ đẹp hoài cổ, bình yên cùng nền văn hóa đa dạng của đồng bào dân tộc thiểu số. Giữa cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ, những ngôi nhà trình tường hàng trăm năm tuổi, những cánh đồng hoa rực rỡ và nhịp sống chậm rãi đã tạo nên một bức tranh tuyệt mỹ về miền sơn cước.
Nằm giữa thung lũng Sủng Là, Lũng Cẩm là nơi sinh sống của hơn 70 hộ dân với hơn 300 nhân khẩu, chủ yếu thuộc ba dân tộc: Mông, Lô Lô và Hoa. Trong đó, người Mông chiếm tỷ lệ lớn nhất, hơn 85%. Ngôi làng gần như giữ nguyên vẹn nét cổ kính với những ngôi nhà trình tường có tuổi đời hàng thế kỷ, rêu phong phủ kín mái nhà, tạo nên vẻ đẹp trầm mặc, đầy bí ẩn.
Mỗi buổi sớm mai, dưới ánh nắng dịu nhẹ, làn khói bếp tỏa ra từ những mái nhà cổ càng làm tăng thêm nét thanh bình của vùng cao nguyên đá. Cuộc sống nơi đây chậm rãi, nhẹ nhàng, con người gắn bó mật thiết với thiên nhiên. Dù trải qua bao mùa xuân, bao biến động thời gian, Lũng Cẩm vẫn giữ được hơi thở của một vùng đất nguyên sơ, giàu bản sắc.
Nhịp sống ở Lũng Cẩm không hối hả cũng chẳng quá nhàn rỗi. Người dân ở đây cứ lặng lẽ làm việc theo vòng quay của tự nhiên. Người già quây quần bên bếp lửa, kể chuyện xưa cũ; phụ nữ tỉ mẩn dệt vải lanh, thêu thùa; đàn ông lên rừng kiếm củi, làm nương. Những đứa trẻ với đôi mắt sáng, gương mặt hồn nhiên nô đùa bên những hàng rào đá, mang đến khung cảnh yên bình, đậm chất miền núi.
Người dân nơi đây vốn chân chất, hiếu khách. Khi có du khách ghé thăm, họ sẵn sàng mời vào nhà, rót bát rượu ngô nồng ấm, kể về những câu chuyện gắn liền với núi rừng và cuộc sống của họ. Chính sự mộc mạc, thân thiện ấy đã khiến du khách càng thêm yêu mến vùng đất này.
Mỗi mùa trong năm, Lũng Cẩm lại khoác lên mình một sắc áo khác nhau, tạo nên vẻ đẹp riêng biệt:
- Mùa xuân: Hoa đào, hoa mận, hoa mơ nở trắng cả núi rừng, tạo nên cảnh sắc thơ mộng như trong tranh.
- Mùa hè: Những thửa ruộng bậc thang xanh mướt, hòa cùng những cánh đồng ngô trải dài.
- Mùa thu: Lúa chín vàng rực, khung cảnh như được nhuộm màu vàng óng ả, đẹp tựa bức tranh sơn dầu.
- Mùa đông: Sương mù bao phủ, tạo nên không gian huyền ảo, bí ẩn, mang đến cảm giác như lạc vào chốn thần tiên.
Không chỉ sở hữu cảnh sắc thiên nhiên thơ mộng, Lũng Cẩm còn là bối cảnh của nhiều bộ phim nổi tiếng như Chuyện của Pao, Lặng Yên Dưới Vực Sâu. Những bức tường đất, cánh cửa gỗ, con đường lát đá, giếng cổ… đều in dấu những thăng trầm của thời gian, trở thành điểm nhấn thu hút du khách.
Nhắc đến Lũng Cẩm, không thể không nhắc đến những ngôi nhà trình tường bằng đất, mái ngói âm dương, cột gỗ chắc chắn, cửa thấp đặc trưng. Điểm đặc biệt là những bức tường dày khoảng 50 cm giúp nhà luôn ấm áp vào mùa đông và mát mẻ vào mùa hè.
Ngôi nhà nổi tiếng nhất tại Lũng Cẩm chính là nhà của ông Mua Súa Páo – bối cảnh chính trong Chuyện của Pao. Ngôi nhà này được xây dựng theo kiến trúc khép kín với bốn dãy nhà bao quanh, tạo thành một sân trời rộng ở giữa. Không gian này không chỉ mang giá trị lịch sử mà còn là nơi lưu giữ những nét văn hóa truyền thống của người Mông.
Những năm gần đây, Lũng Cẩm đã trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn. Chính quyền địa phương đang nỗ lực bảo tồn bản sắc văn hóa, đồng thời phát triển du lịch cộng đồng để mang lại nguồn thu nhập ổn định cho người dân.
Một số hoạt động bảo tồn văn hóa được triển khai bao gồm:
- Phục dựng các nghi lễ truyền thống như lễ hội Gầu Tào, Tết của người Mông, nghi lễ cầu mùa…
- Bảo tồn và phát huy nghề dệt lanh truyền thống, giúp phụ nữ Mông có thêm thu nhập.
- Phát triển các đội văn nghệ dân gian, biểu diễn phục vụ khách du lịch, góp phần quảng bá văn hóa dân tộc.
Ngoài ra, chính quyền cũng khuyến khích người dân trồng cây lê để vừa cải thiện thu nhập vừa tạo cảnh quan đẹp, thu hút du khách vào mùa hoa lê nở trắng xóa cả vùng cao nguyên.
Dù Lũng Cẩm đã trở thành điểm đến nổi tiếng, nhưng hạ tầng du lịch vẫn còn nhiều hạn chế. Để phát triển du lịch bền vững, địa phương cần:
- Cải thiện cơ sở hạ tầng giao thông để việc di chuyển đến Lũng Cẩm thuận tiện hơn.
- Phát triển dịch vụ lưu trú, ẩm thực theo hướng homestay, giúp du khách có trải nghiệm chân thực hơn về cuộc sống của người dân bản địa.
- Đào tạo kỹ năng du lịch cho người dân, nâng cao nhận thức về bảo tồn văn hóa và bảo vệ môi trường.
- Đa dạng hóa các loại hình du lịch, kết hợp du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm như trekking, chụp ảnh hoa tam giác mạch, khám phá ẩm thực địa phương…
Lũng Cẩm không chỉ là một ngôi làng cổ với vẻ đẹp hoài niệm mà còn là biểu tượng của sự gắn kết giữa con người và thiên nhiên. Những mái nhà trình tường, những bờ rào đá, những cánh đồng hoa rực rỡ… tất cả tạo nên một bức tranh yên bình, đầy cuốn hút.
Đến với Lũng Cẩm, du khách không chỉ được đắm mình trong cảnh sắc thiên nhiên thơ mộng mà còn có cơ hội trải nghiệm cuộc sống, văn hóa của đồng bào dân tộc. Trong tương lai, với định hướng phát triển du lịch bền vững, Lũng Cẩm chắc chắn sẽ trở thành điểm đến lý tưởng, níu chân du khách gần xa.
Ngọc Nga
