Hội An: Người dân chưa mặn mà với mô hình đón khách lưu trú tại nhà cổ

Sapa Review- Hội An, Quảng Nam – Mặc dù đã gần 5 tháng từ khi TP Hội An khởi động mô hình trải nghiệm lưu trú cùng cư dân tại phố cổ, đến nay chỉ có duy nhất một hộ dân đăng ký tham gia, nhưng chưa đón khách. Dự án thử nghiệm này vẫn chưa thu hút được sự quan tâm đáng kể từ phía người dân, dù mang lại tiềm năng kinh tế và văn hóa.

Lý do người dân chưa mặn mà

Ông Trần Văn Hương, cư dân phường Minh An, cho biết mô hình này giúp du khách có cơ hội trải nghiệm cuộc sống và văn hóa của người dân phố cổ, đồng thời mang lại nguồn thu nhập cho chủ nhà. Tuy nhiên, thực tế nhiều ngôi nhà ở Hội An rất chật hẹp, thường có từ 3 đến 4 thế hệ cùng chung sống, nên việc bố trí phòng ốc cho khách lưu trú trở thành thách thức. Ngoài ra, tiêu chí đón khách phải là gia đình đạt văn hóa tiêu biểu cũng là một rào cản lớn. “Trước đây, mỗi khu phố có nhiều gia đình đạt tiêu chuẩn văn hóa, nhưng quy định hiện tại chỉ cho phép một gia đình tiêu biểu trong mỗi khu phố đón khách, điều này thực sự khó khăn,” ông Hương chia sẻ.

Một hộ dân khác sống tại đường Trần Phú cũng từ chối tham gia mô hình. Gia đình này cho biết hiện họ đang cho thuê tầng trệt để kinh doanh với mức thu nhập 50 triệu đồng/tháng. Nếu chuyển sang đón khách, lợi nhuận sẽ thấp hơn, trong khi họ phải đầu tư thêm thời gian và công sức để tiếp đón.

Vấn đề kinh doanh lưu trú tại Hội An

Hiện tại, Hội An có khoảng 400-500 cơ sở kinh doanh dịch vụ lưu trú ngoài khu vực phố cổ. Nhiều du khách lựa chọn nghỉ tại các khách sạn, homestay nằm ở khu vực ngoại vi để dễ dàng tiếp cận phố cổ. Các cơ sở lưu trú này cách trung tâm phố cổ không quá xa, chỉ khoảng 5 km.

Phó Chủ tịch UBND TP Hội An, ông Nguyễn Văn Lanh, cho biết sau khi triển khai mô hình, thành phố nhận thấy một số quy định chưa thật sự phù hợp và đang có kế hoạch điều chỉnh. Ví dụ, tiêu chí yêu cầu hộ gia đình phải đạt tiêu chuẩn gia đình văn hóa tiêu biểu đã hạn chế số lượng hộ có thể tham gia. Do đó, thành phố đã sửa đổi tiêu chí này theo hướng nới lỏng hơn, chỉ yêu cầu hộ dân đạt danh hiệu gia đình văn hóa liên tục trong 3 năm thay vì là gia đình tiêu biểu.

Tuy nhiên, ông Lanh cũng thừa nhận rằng phần lớn người dân vẫn chưa mặn mà với mô hình này. Lý do chính là việc cho thuê mặt bằng kinh doanh mang lại nguồn thu nhập cao hơn nhiều so với việc đón khách lưu trú. “Dù mô hình này mang lại giá trị văn hóa và trải nghiệm cho du khách, nhưng không thể phủ nhận rằng việc kinh doanh tại phố cổ mang lại lợi nhuận hấp dẫn hơn nhiều,” ông Lanh chia sẻ.

Mong muốn phát triển bền vững

TP Hội An đặt kỳ vọng mô hình lưu trú cùng cư dân không chỉ tạo ra sản phẩm du lịch mới mà còn tăng cường trải nghiệm văn hóa cho du khách khi đến thăm phố cổ. Hiện nay, phố cổ Hội An chủ yếu chỉ phục vụ cho mục đích tham quan và mua sắm, các dịch vụ lưu trú hầu hết nằm ở các khu vực ngoài phố cổ.

Theo thống kê, Hội An hiện có hơn 1.000 ngôi nhà cổ, trong đó 10% do nhà nước quản lý, 20% thuộc sở hữu tập thể như nhà thờ tộc hoặc hội quán, và 70% còn lại thuộc tư nhân. Trong số này, khoảng 30% là của người dân gốc Hội An, còn lại đã được chuyển nhượng cho người ngoại tỉnh. Nhiều ngôi nhà cổ trong phố hiện đang được cho thuê để kinh doanh và không có người sinh sống thường xuyên.

Chính quyền TP Hội An kỳ vọng mô hình này sẽ thu hút thêm nhiều hộ dân có nhà cổ tham gia, đặc biệt là những hộ đang kinh doanh các dịch vụ truyền thống. Tuy nhiên, ông Lanh nhấn mạnh rằng mục tiêu không phải là mở rộng mô hình một cách ồ ạt, mà là phát triển một cách chọn lọc, hướng tới bền vững và bảo tồn giá trị văn hóa. “Chúng tôi mong muốn mang lại cho du khách một trải nghiệm thật sự khác biệt, nhưng đồng thời cũng không muốn làm mất đi bản sắc văn hóa phố cổ,” ông Lanh cho biết.

Với sự điều chỉnh trong chính sách, TP Hội An hy vọng trong tương lai gần, mô hình lưu trú cùng cư dân sẽ trở thành một sản phẩm du lịch độc đáo và thu hút đông đảo du khách đến trải nghiệm văn hóa địa phương.