Sapa Review- Trong bối cảnh ngày càng gia tăng nhận thức về bảo vệ môi trường, khái niệm du lịch xanh hay du lịch Net Zero đang trở thành xu hướng nổi bật tại Việt Nam. Mặc dù đã được nhiều địa phương và doanh nghiệp chú trọng, việc đạt được mục tiêu này vẫn là một thách thức lớn và cần nhiều năm nỗ lực để thực hiện.

Định nghĩa và cam kết quốc gia

Du lịch Net Zero, hay còn gọi là du lịch không phát thải carbon, là một mô hình du lịch không gây tổn hại đến môi trường và giảm thiểu lượng khí thải carbon trong mọi hoạt động liên quan. Theo Tổ chức Du lịch Liên Hợp Quốc (UN Tourism), loại hình du lịch này không chỉ bảo vệ môi trường mà còn hỗ trợ cộng đồng địa phương và duy trì sự phát triển bền vững.

Tại diễn đàn “Chuyển đổi xanh, du lịch Net Zero – Kiến tạo tương lai” diễn ra vào ngày 5/9 trong khuôn khổ Hội chợ ITE HCMC 2024, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng đã khẳng định cam kết của Việt Nam về việc đưa lượng khí thải nhà kính về 0 vào năm 2050. Đây là một phần trong cam kết tại hội nghị về Biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc năm 2021.

Chiến lược và lộ trình thực hiện

Giai đoạn 2021-2030 sẽ tập trung vào việc phát triển du lịch xanh, bao gồm việc áp dụng nguồn năng lượng tái tạo, giảm phát thải khí nhà kính và tăng cường quản lý điểm đến. Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh việc phát triển các sản phẩm du lịch mới như du lịch nông nghiệp và khám phá di sản tự nhiên, văn hóa sẽ tạo cơ hội lớn cho ngành du lịch.

Ông Trương Minh Huy Vũ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM, cho rằng quá trình chuyển đổi xanh có thể kéo dài từ 10 đến 20 năm. Lộ trình này bao gồm các bước quan trọng như nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi và quyết định chính sách, nhằm đạt được mục tiêu phát triển bền vững.

Sáng kiến từ các quốc gia và địa phương

Trong khu vực Đông Nam Á, nhiều quốc gia đã bắt đầu triển khai du lịch Net Zero từ 2-3 năm trước. Campuchia, ví dụ, đã phát động chiến dịch “Blue Sky and Net Zero” vào tháng 11/2023 với mục tiêu nâng cao nhận thức về biến đổi khí hậu và đạt được mục tiêu Net Zero vào năm 2050.

Tại Việt Nam, một số địa phương đã bắt đầu thực hiện các sáng kiến du lịch xanh. Sở Văn hóa Thể thao Du lịch Quảng Nam đã thông qua bộ tiêu chí cho thực hành du lịch Net Zero. Các địa phương như Cô Tô và Côn Đảo cũng đang nghiên cứu áp dụng các mô hình du lịch xanh.

TP.HCM đã áp dụng nhiều biện pháp để giảm thiểu carbon, như chuyển đổi 100% xe buýt thành xe buýt sạch và sử dụng xe điện trong các dịch vụ giao hàng. Đảo Thiềng Liềng đã thực hiện quy định không rác thải nhựa (plastic-free), và tour Nhà Bè – Nghìn lẻ một đêm đã kết hợp sử dụng xe điện và phương tiện di chuyển bền vững.

Thách thức và giải pháp

Mặc dù có nhiều bước tiến, việc thực hiện du lịch Net Zero vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Ông Đinh Văn Tuấn, Phó Tổng giám đốc Vietnam Airlines, cho biết việc áp dụng nhiên liệu xanh làm tăng chi phí vận hành. Ông Nguyễn Quốc Kỳ, Chủ tịch HĐQT Vietravel, cho rằng doanh nghiệp cần có bộ tiêu chí rõ ràng về giảm phát thải để kiểm soát và điều chỉnh chiến lược.

Tuy nhiên, du khách Việt ngày càng quan tâm đến du lịch bền vững. Báo cáo Du lịch Bền vững 2023 từ Booking cho thấy 97% khách Việt mong muốn có trải nghiệm du lịch bền vững hơn, tăng từ 78% vào năm 2023. Điều này cho thấy sự ủng hộ mạnh mẽ của cộng đồng đối với du lịch xanh.

Việc chuyển đổi sang du lịch Net Zero là một quá trình dài hạn và đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng. Mặc dù còn nhiều thách thức, các nỗ lực hiện tại và cam kết từ các bên liên quan sẽ góp phần đưa du lịch Việt Nam tiến gần hơn tới mục tiêu phát triển bền vững và bảo vệ môi trường.