Xôi ngũ sắc nếp nương mường khương tinh hoa ẩm thực Tây Bắc

SaPa Review – Ẩm thực Tây Bắc không chỉ nổi tiếng bởi các món ăn mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc mà còn hấp dẫn du khách bởi những món ăn không chỉ ngon mà còn đẹp mắt.

Trong số đó, xôi ngũ sắc nếp nương Mường Khương là một trong những món đặc sản mang ý nghĩa đặc biệt, được chế biến công phu từ nguyên liệu tự nhiên, đại diện cho sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên.

Xôi ngũ sắc là món ăn truyền thống của người Nùng, Tày, Dao và nhiều dân tộc khác sinh sống tại vùng Tây Bắc, đặc biệt là ở huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai. Món xôi này thường xuất hiện trong các dịp lễ hội, cưới hỏi, Tết Nguyên Đán và những sự kiện quan trọng của gia đình. Theo quan niệm dân gian, năm màu sắc của xôi tượng trưng cho ngũ hành: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ, thể hiện mong muốn về sự may mắn, hòa thuận và ấm no.

Gạo nếp nương là yếu tố quan trọng nhất để tạo nên món xôi dẻo thơm. Loại gạo này được trồng trên các thửa ruộng bậc thang, hấp thụ tinh hoa của đất trời, cho hạt gạo tròn mẩy, thơm ngậy, khi đồ lên có độ dẻo mềm đặc trưng.

Màu sắc của xôi ngũ sắc không đến từ phẩm màu công nghiệp mà được tạo nên hoàn toàn từ nguyên liệu thiên nhiên:

• Màu đỏ: Lấy từ gấc hoặc lá cơm đỏ.
• Màu tím: Chiết xuất từ lá cẩm.
• Màu xanh: Dùng lá nếp hoặc lá riềng giã lấy nước.
• Màu vàng: Ngâm gạo với nghệ tươi.
• Màu Xanh côban : dùng từ hoa đậu biếc

Gạo nếp được vo sạch, chia thành năm phần bằng nhau, sau đó ngâm trong nước màu từ 6 – 8 tiếng hoặc qua đêm để gạo ngấm đều màu sắc tự nhiên.

Sau khi ngâm xong, gạo được vớt ra để ráo và đem đồ bằng chõ gỗ. Để xôi chín đều, người dân Mường Khương hấp xôi bằng hơi nước trong khoảng 30 – 40 phút, đảo đều tay để các hạt xôi chín dẻo mà không bị nát.

Khi xôi đã chín, người dân xếp từng màu xôi xen kẽ nhau để tạo nên một tổng thể hài hòa, đẹp mắt. Xôi ngũ sắc có thể ăn kèm với muối vừng, thịt gà, hoặc chấm mật ong rừng để tăng thêm hương vị.

• Hương vị thơm ngon: Xôi ngũ sắc có độ dẻo mịn, vị bùi của gạo nếp hòa quyện cùng hương thơm tự nhiên từ lá cây, mang đến trải nghiệm ẩm thực khó quên.
• Màu sắc bắt mắt: Năm màu sắc rực rỡ không chỉ tạo ấn tượng thị giác mà còn mang ý nghĩa phong thủy may mắn.
• Giá trị văn hóa: Đây là món ăn truyền thống, thể hiện sự khéo léo của đồng bào Tây Bắc, lưu giữ nét đẹp trong văn hóa ẩm thực của dân tộc.Xôi ngũ sắc nếp nương Mường Khương không chỉ là một món ăn mà còn là biểu tượng của sự đoàn kết, tinh thần lao động và niềm tự hào của người dân Tây Bắc. Nếu có dịp đến với Mường Khương, đừng quên thưởng thức món xôi đặc biệt này để cảm nhận được hương vị đặc trưng của vùng cao.

Ngọc Nga