Sapa Review – Theo GS-TS Đỗ Công Thung, nguyên Chủ tịch Hội đồng Khoa học Viện Tài nguyên và Môi trường Biển, Khu Du Lịch, Dịch Vụ Thương Mại Vịnh Trung Tâm Cát Bà không nằm trong phạm vi di sản thiên nhiên thế giới hay các khu bảo tồn đặc biệt. Tuy nhiên, nếu dự án này đáp ứng được các tiêu chuẩn bảo vệ môi trường, nó sẽ trở thành mô hình du lịch xanh, bền vững đáng tham khảo và nhân rộng.
Cát Bà, với vẻ đẹp tự nhiên, sự đa dạng sinh học phong phú, luôn được kỳ vọng trở thành điểm đến du lịch sinh thái hàng đầu, thậm chí là “Maldives của Việt Nam”. Chính quyền TP. Hải Phòng đã xác định sẽ xây dựng Cát Bà theo mô hình đảo sinh thái thông minh, thúc đẩy du lịch và kinh tế địa phương phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, theo GS-TS Đỗ Công Thung, quá trình phát triển này không thiếu thách thức, đặc biệt là bài toán cân bằng giữa phát triển và bảo tồn môi trường.
Ông chỉ ra bốn vấn đề nổi bật cần được giải quyết: ô nhiễm tiếng ồn, khí thải từ phương tiện giao thông, rác thải du lịch và ô nhiễm vi sinh vật từ hoạt động du khách. Để bảo vệ môi trường, Cát Bà cần tập trung vào giải pháp giảm thiểu tác động từ các yếu tố này, đồng thời phát triển các công nghệ, hạ tầng hiện đại xử lý chất thải.
GS-TS Đỗ Công Thung cho rằng, giải pháp đầu tiên cần được triển khai là giảm tối đa sử dụng phương tiện giao thông chạy xăng, dầu. Một trong những tầm nhìn quan trọng là dừng các phương tiện phát thải ô nhiễm tại cảng cá, và thay thế chúng bằng xe điện để di chuyển trong khu vực đảo. Đặc biệt, hệ thống cáp treo hiện nay nối đảo Cát Hải với Cát Bà đã cho thấy tính hiệu quả trong việc giảm ô nhiễm môi trường, nhưng vẫn cần được mở rộng để phục vụ nhu cầu dài hạn của du khách.
Bên cạnh đó, hạ tầng xử lý rác thải trên Cát Bà hiện còn hạn chế, không đáp ứng được với tốc độ phát triển du lịch. Việc đầu tư mạnh mẽ vào hệ thống xử lý chất thải, từ rác thải du lịch đến chất thải sinh hoạt, là cần thiết để Cát Bà có thể phát triển bền vững, với công nghệ hiện đại và quy mô đủ lớn.
Trong bối cảnh du lịch toàn cầu chịu trách nhiệm về một phần lớn phát thải CO2, Cát Bà có thể chọn phương án giao thông “xanh” như xe điện, cáp treo và xe đạp để giảm thiểu khí thải carbon. Việc phát triển hệ thống cáp treo giữa các đảo và trung tâm thị trấn sẽ tạo ra kết nối thuận tiện cho người dân và du khách, đồng thời góp phần giảm lượng xe cộ và ô nhiễm.
Một giải pháp quan trọng khác là xây dựng một hệ thống giao thông công cộng bằng xe điện, đồng bộ với các điểm dừng, đỗ và trạm sạc hợp lý. Để đảm bảo sự thành công của mô hình này, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các doanh nghiệp và chính quyền địa phương, nhằm đưa Cát Bà trở thành đảo du lịch đầu tiên tại Việt Nam không phát thải carbon.
Để Cát Bà thực sự trở thành điểm đến du lịch sinh thái, thông minh, cần một quy hoạch tổng thể, bền vững, gắn kết giữa các ngành nghề. Ngoài các biện pháp bảo vệ môi trường, Cát Bà cần một chiến lược dài hạn để giảm thiểu ô nhiễm từ hoạt động du lịch, bao gồm các quy định quản lý chất thải và khuyến khích các doanh nghiệp tham gia vào công tác bảo vệ môi trường.
Gần đây, Tập đoàn Sun Group đã khởi công dự án Khu Du Lịch, Dịch Vụ Thương Mại Vịnh Trung Tâm Cát Bà, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc phát triển cơ sở hạ tầng du lịch chất lượng cao tại đây. Dự án này không nằm trong phạm vi di sản thiên nhiên thế giới hay các khu bảo tồn đặc biệt, vì vậy nó có thể phát triển mà không gây ảnh hưởng trực tiếp đến những khu vực nhạy cảm về môi trường.
Theo GS-TS Đỗ Công Thung, nếu Sun Group cam kết thực hiện các tiêu chuẩn bảo vệ môi trường như không phát thải rác nhựa, không gây ô nhiễm vi sinh vật, giảm tiếng ồn và khí thải, dự án này sẽ trở thành một hình mẫu du lịch xanh, bền vững. Với tiềm lực mạnh mẽ và kinh nghiệm của mình, Sun Group có thể đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút các nguồn vốn đầu tư xanh, đưa Cát Bà trở thành trung tâm du lịch sinh thái của Việt Nam và khu vực.
Nhờ sự đồng lòng của chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng, Cát Bà có thể biến tầm nhìn trở thành hiện thực, trở thành một điểm đến lý tưởng cho du lịch sinh thái, mang lại lợi ích kinh tế và bảo vệ bền vững môi trường.